Kính thưa quý độc giả, sau khi hay tin có khá nhiều những nhà đấu tranh cho dân chủ trong nước, trước sự đàn áp khốc liệt của chính quyền CSVN, đã bằng cách này hay cách khác thoát ra khỏi vòng kiểm soát của chính quyền HN, xin đi tỵ nạn chính trị. Gần đây, có nhiều người đã phải trốn sang Thái Lan bằng con đường không chính thức, đầy mạo hiểm, không ít trong số họ đã không hoặc chưa được xem xét cấp chứng nhận, phải vật vờ, khắc khoải trong chờ đợi.
Để tìm hiểu thêm về vấn đề này và tìm hiểu thêm về quan điểm của những nhà đấu tranh dân chủ còn kiên cường ở lại trước sự thoát ly đó, Hoài An – một phóng viên của chúng tôi tại Thái Lan đã có cuộc trao đổi ngắn qua điện thoại với luật sư Lê Trần Luật, người đã từng tham gia bảo vệ quyền lợi cho các nhà đấu tranh dân chủ trong nước, hiện cũng đang phải ghánh chịu không ít thiệt thòi bởi đã có hành động quả cảm và gan dạ. Một trong số phiên tòa tới đây mà luật sư sẽ tham dự trong danh nghĩa người được ủy quyền pháp lý (vì anh đã bị chính quyền HN tước giấy phép hành nghề luật sư) để bảo về quyền lợi hợp pháp cho blogger Dieucay, blogger AnhbaSG.
– Pv Hoài An: Dạ thưa luật sư Lê Trần Luật, chúng tôi là phóng viên BBC tại Bankok, xin được trao đổi cùng anh một chút có được không ạ?
– LS Lê Trần Luật: Vâng thưa chị!
– Pv Hoài An: Cám ơn luật sư. Thưa luật sư, qua bài báo của phóng viên Roasa Dustin, chúng tôi được biết anh đã có cuộc gặp ông Roasa Dustin chung với các anh Nguyễn Ngọc Quang, Blogger Trang Dem Lê Ngọc Hồ Điệp, xin anh cho biết một chút về cuộc gặp mặt này được không?
– LS Lê Trần Luật: Vâng, trước khi diễn ra cuộc gặp này, tôi được bác sỹ Nguyễn Đan Quế bắn tin cho hay về việc phóng viên Roasa Dustin vào VN muốn gặp một số nhà đấu tranh dân chủ để tìm hiểu về tình trạng dân chủ, nhân quyền trong nước và cho biết phóng viên này sẽ giúp đăng một bài trên một tờ báo nào đó có uy tín quốc tế để tạo tiếng vang cho hoạt động của các nhà dân chủ trong nước và gây sức ép mạnh mẽ đối với chính quyền CSVN. Tuy nhiên, việc gặp tại quán café TERACE (số 65 đường Lê Lợi, Quận nhất) có lẽ là sáng kiến của anh Nguyễn Ngọc Quang, anh Quang cho rằng ngồi ở đó sẽ quan sát được những người đang theo dõi chúng tôi để chỉ cho phóng viên Roasa Dustin cùng chứng kiến.
– Pv Hoài An: Thưa anh, các anh đã gặp trở ngại gì không trong cuộc gặp này ạ?
– Ls Lê Trần Luật: Trở ngại thì không, vì có lẽ anh Quang đã sắp xếp địa điểm gặp mặt khá đột ngột nên phía công an chưa trở tay kịp. Ngay cả tôi và Lê Ngọc Hồ Điệp cũng rất bất ngờ, tôi chỉ biết khi chở anh bằng xe máy đi trên đường Lê Lợi và được anh yêu cầu ghé vào quán café trên tôi mới biết.
– Pv Hoài An: Trong phần trả lời phỏng vấn của anh Quang với phóng viên RFA, anh Quang có nói đến việc bị các nhân viên an ninh bao vây xung quanh và sau khi chia tay phóng viên Roasa Dustin, các anh đã bị nhóm nhân viên an ninh này rượt đuổi về phía Chung cư tại Quận 4, thành phố Sài Gòn… việc này là thế nào thưa anh?
– Ls Lê Trần Luật: Àh, có lẽ do tôi mải lái xe nên không chú ý lắm, còn trong lúc nói chuyện với ông Roasa Dustin thì tôi không nhìn thấy họ.
– Pv Hoài An: Ngoài anh, anh Nguyễn Ngọc Quang, cô Lê Ngọc Hồ Điệp, phóng viên Roasa Dustin còn gặp thêm những ai nữa thưa anh?
– Ls Lê Trần Luật: Theo tôi được biết thì trước đó ông Roasa Dustin còn gặp cô Nguyễn Thu Trâm như những gì mà ông ấy đã viết trong bài báo. Vì ông ấy vào bằng đường bộ không chính thức, nên ông ấy không có nhiều thời gian.
– Pv Hoài An: Anh đã hay thông tin về việc anh Quang đang có mặt tại Thái Lan?
– Ls Lê Trần Luật: Việc này tôi khá bất ngờ, trước đây anh ấy đã từng một lần rủ tôi trốn đi nhưng tôi từ chối, vì tôi cho rằng nếu đi tôi sẽ đi bằng con đường chính thức chứ không lựa chọn theo cách đó.
– Pv Hoài An: Anh nghĩ thế nào về việc ra đi đường đột của anh Quang?
– Ls Lê Trần Luật: Tôi khá thân với anh Quang nên biết rất rõ về hoàn cảnh của anh ấy, phải nói là cuộc sống của anh ấy khá chật vật, trong khi việc làm của anh ấy không có, công việc của vợ thì bấp bênh, con cái thì đã lớn, anh ấy còn có một mẹ già sống chung… nên rất khốn khó, thời gian qua nếu không có sự cưu mang của đồng bào hải ngoại thì anh ấy khó có thể vượt qua. Vì vậy, sự ra đi này có lẽ xuất phát từ sự túng quẫn, muốn mạo hiểm để tìm cơ hội mới.
– Pv Hoài An: Như vậy, hiện nay mẹ, vợ và các con anh Quang đang ở lại, anh có thông tìn gì về cuộc sống của họ không ạ?
– Ls Lê Trần Luật: Àh không, vợ và con anh ấy đã được cô Thu Trâm sắp xếp cho đi sang Thái Lan ngay sau đó, hiện chỉ còn lại bà cụ, năm nay đã ngoài 80 tuổi.
– Pv Hoài An: Bà cụ ở lại một mình, thưa anh?
– Ls Lê Trần Luật: Vâng, anh Quang có một người chị gái ở gần đó, nhưng vì tính bà cụ muốn ở lại chính ngôi nhà của cụ nên cụ sống một mình, không về ở với người con gái.
– Pv Hoài An: Thưa anh, cô Thu Trâm mà anh vừa nhắc đến có phải là cô Nguyễn Thu Trâm, còn có tên khác là Quỳnh Trâm, người đã thường xuyên có mặt tại nhà mục sư Nguyễn Hồng Quang, từng cùng anh Nguyễn Ngọc Quang đón chào sự trở về của tù nhân lương tâm Trương Văn Sương không ạ?
– Ls Lê Trần Luật: Vâng, đúng là cô ấy. Hiện cô ấy đang ở Thái Lan và cũng đã gửi hồ sơ cho UNHCR xin được đi tỵ nạn tại Hoa Kỳ, nhưng có thể sẽ không thuận lợi như anh Nguyễn Ngọc Quang.
– Pv Hoài An: Xin anh có thể giải thích thêm được không ạ?
– Ls Lê Trần Luật: Đơn giản là anh Nguyễn Ngọc Quang đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ trước, anh ấy từng là người tỵ nạn tại Thái Lan, anh ấy hiểu mình cần làm gì để được tỵ nạn chính trị và anh ấy đã làm đúng như vậy. Riêng cô Trâm thì cô ấy nghĩ đơn giản quá, từ suy nghĩ nông cạn, chưa tham khảo ý kiến của ai đã vội vàng quyết định, nên giờ đây giở khóc, giở cười. Nếu đi không xong thì về nước cũng không ổn.
– Pv Hoài An: Thưa anh, nếu cô Trâm không được đi tỵ nạn chính trị, theo anh, cô ấy nên phải làm gì ạ?
– Ls Lê Trần Luật: Về nước đó là cách tốt nhất cho cô ấy. Cô ấy có thể sẽ bị bắt và tội danh mà chính quyền CSVN có thể sẽ áp dụng là điều 91 Bộ luật Hình sự. Nhưng tôi hy vọng họ sẽ không làm điều đó nếu cô ấy tỏ ra thiện chí với họ. Ngoài điều 91, họ cũng có thể xem xét theo điều 274 hoặc 275 Bộ luật này, ở hai điều này thì mức án không cao, có thể bào chữa xin giảm nhẹ hình phạt xuống mức thấp nhất và cũng có thể chỉ bị xử phạt hành chính, thay vì phải chấp hành án phạt tù.
– Pv Hoài An: Nếu rơi vào hoàn cảnh đó, anh có sẵn lòng tham gia tố tụng để bênh vực cho cô ấy không thưa anh?
– Ls Lê Trần Luật: Tôi rất quý sự xông xáo của cô ấy, những người phụ nữ như cô ấy rất cần cho phong trào dân chủ, đáng lẽ ra cô ấy nên ở lại. Tuy nhiên cô ấy đã ra đi, tôi rất mong cô ấy được toại nguyện. Nhưng nếu không được, tôi muốn khuyên cô ấy trở về, nếu phải đối diện với pháp luật, tôi sẽ cố gắng hết sức để bênh vực cho cô ấy.
– Pv Hoài An: Xin cám ơn sự chia sẻ của anh, xin chúc anh sức khỏe và có đóng góp nhiều hơn cho phong trào dân chủ.
– Ls Lê Trần Luật: Xin cảm ơn chị!
BẠCH HOÁ DÂN CHỦ 